Renifery, pod względem budowy układu pokarmowego, to zwykłe przeżuwacze. W tym zakresie niewiele różnią się od naszych rodzimych zwierząt jeleniowatych, a także owiec i bydła. W związku z tym, zasady ich żywienia nie powinny być dla hodowcy posiadającego podstawową wiedzę zootechniczną szczególnym wyzwaniem. Jak się okazuje, jest jednak różnie. Problemy wynikają z 2 przyczyn: po części dlatego, że renifery w naszych warunkach mają pewne szczególne wymagania, a po części z powodu zwykłej ignorancji niektórych hodowców (lub ich pracowników, którym zlecono opiekę nad zwierzętami). Co jakiś czas otrzymujemy zapytania od różnych hodowców dotyczące zasad żywieniowych reniferów. Dobrze jest, jeśli ktoś ma wątpliwości i pyta zawczasu (osobom nabywającym u nas zwierzęta udzielamy szczegółowych instrukcji przy zakupie). Zdarza się jednak, że kontaktują się z nami osoby, które z jakiegoś powodu nie zastosowały w swojej hodowli podstawowych prawideł żywieniowych i są w sytuacji, kiedy odbija się to poważnymi problemami u zwierząt.
Poniżej więc słów kilka co do zasadniczych kwestii w temacie żywienia reniferów.
Podstawowy składnik żywienia nr 1 – pasza treściwa.
Renifery muszą otrzymywać paszę treściwą. Nie wchodząc w niuanse i naukowe szczegóły, można ogólnie stwierdzić, że chodzi przede wszystkim o odpowiednią dawkę węglowodanów, a dodatkowo pewne ilości białek i tłuszczu – czyli paszę dającą kalorie. Pasza treściwa jest „spalana” na energię, to głównie z niej także zwierzęta odłożą zapas tłuszczu na zimę. W naturalnych warunkach bytowania reniferów rolę tę spełniało niegdyś całe bogactwo zróżnicowanego pokarmu dostępnego w ich środowisku, w tym nasiona różnych roślin. W warunkach hodowlanych, także na fermach skandynawskich, takie zróżnicowanie pokarmowe nie jest możliwe i stosuje się dokarmianie zwierząt paszami w tym celu produkowanymi. Zapobiega to także skrajnemu wyczerpaniu zwierząt na skutek niewystarczającego zapasu energii i niedoboru kalorii zimą.
Renifery źle znoszą karmienie czystym zbożem, szczególnie przy nieprawidłowym doborze ich gatunków. W dużej mierze zwierzęta te nie przyswajają paszy podanej w postaci całego ziarna, natomiast podawanie śruty zwykle skutkuje „zamuleniem” układu pokarmowego i biegunkami, a w efekcie odwodnieniem i osłabieniem. Stąd na podstawie doświadczeń skandynawskich przyjmuje się, że optymalną formą paszy treściwej dla reniferów są premiksy – zbilansowane granulaty produkowane przez nieliczne, wyspecjalizowane firmy.
Większość hodowców reniferów w Polsce zna doskonale Renfor – oryginalną paszę szwedzkiej firmy Lantmännen, oferowaną przez nas także w Polsce.
Renfor to sucha pasza treściwa w formie peletu (granulat). Jest doskonale zbilansowana i przyswajalna dla reniferów, przez co różni się znacznie pod względem składu od pasz produkowanych dla potrzeb bydła lub innych jeleniowatych. Uwzględnia ona szczególne wymogi żywieniowe reniferów, wynikające z ich trybu życia i specyficznego, unikalnego środowiska naturalnego, a także potrzeb ich organizmów. Jest produkowana wyłącznie z naturalnych składników pochodzących z terenów naturalnego występowania tego gatunku. Oprócz łatwo przyswajalnej energii, zapewnia zwierzętom odpowiednio zbilansowane dawki witamin i mikroelementów, kluczowych dla utrzymania reniferów w zdrowiu i dobrej kondycji (m.in. odpowiednią dawkę selenu i witaminy E). Skład i walory Renfora są na tyle unikatowe, że mimo prób nie udało się jego „podrobienie”, którego próbowano już poza Szwecją.
Stosowanie właściwie zbilansowanej paszy jest szczególnie ważne w warunkach hodowli prowadzonej poza naturalnym obszarem występowania renifera. Dotyczy to nie tylko hodowli w Polsce, ale też w całej pozostałej części Europy na południe od naturalnej granicy występowania tego gatunku. Hodowle prowadzone w Niemczech, Francji, Wielkiej Brytanii czy Austrii opierają się w znacznym stopniu o żywienie Renforem, postrzeganym jako gwarancja dostarczenia właściwej ilości składników pokarmowych dla reniferów, które nie mają żadnych szans na ich pozyskanie w nienaturalnych dla siebie warunkach. Nabiera to szczególnego znaczenia także w świetle praktycznego faktu, że z każdym równoleżnikiem na południe od naturalnego występowania renifera, cena tych zwierząt zauważalnie rośnie i nie można sobie pozwolić na jakiekolwiek problemy zdrowotne wynikające z niewłaściwej diety. Bez zbilansowanej diety i dostępu do naturalnego dla nich pożywienia, renifery nakładają gorsze poroża, mają gorsze futro, gorzej się rozmnażają, mają problemy z odchowem cieląt, łatwiej chorują i są podatniejsze na infekcje. W publikacjach branżowych ukazujących się w Skandynawii i Europie Zachodniej już dawno dostrzeżono, że eksperymenty na tym tle po prostu się nie opłacają.
Przyjmuje się, że średnie zużycie Renfora na 1 renifera to 1 do 1,5kg dziennie. Jest to średnia – zużycie różni się znacznie w zależności od wieku zwierząt, ich płci i pory roku. Cielę zje niecałe pół kilo, dorosły byk potrzebuje około 2kg. Latem i wczesną jesienią zwierzęta potrzebują więcej paszy, aby magazynować ją w postaci tłuszczu na zimę, później zaś byki w trakcie rui niewiele jedzą. Po jej zakończeniu zużycie paszy znacznie rośnie, a następnie podczas trwania zimy nieco się obniża – wtedy organizmy zwierząt nastawione są na korzystanie z zgromadzonego głównie w podgardlu tłuszczu. Z kolei zużycie rośnie u cielnych samic i jest bardzo istotne po wycieleniu, podczas okresu laktacji i karmienia młodych. Organizmy i potencjały poszczególnych osobników same doskonale regulują to zapotrzebowanie. Dlatego podawanie dla całego stada ilości od 1 do 1,5kg Renfora dziennie na sztukę sprawdza się optymalnie. Ważne jest jedynie, aby paszę dozować w taki sposób, by wszystkie zwierzęta miały do niej równy dostęp podczas karmienia. Nie należy w znaczny sposób przekraczać podanych dawek – „przekarmienie” paszą treściwą jest również szkodliwe.
Jeśli jeszcze nie używasz Renfora w Twojej hodowli – skontaktuj się z nami. Prowadzimy sprzedaż na terenie Polski (dostawy na paletach pod wskazany adres na drugi dzień od zamówienia, dostępność stała od ręki). Szybko się przekonasz, że warto stosować tą paszę, obserwując jak poprawia się stan Twoich zwierząt.
Podstawowy składnik żywienia nr 1 – pasza objętościowa.
Pamiętajmy o tym, że sam Renfor (ani żadna inna pasza treściwa) nie może być wyłącznym składnikiem pożywienia zwierząt! Renifery, jak każde przeżuwacze, potrzebują dodatkowo dostępu do znacznych ilości pasz objętościowych. W sezonie pastwiskowym jest to trawa i inne zielonki, natomiast zimą w naszych warunkach niezbędne jest podawanie siana lub sianokiszonek.
Pasza objętościowa jest uboga w kalorie, jednak zawiera w sobie znaczną ilość włókna i jest niezbędna w naturalnym procesie przeżuwania. Nie tylko zapewnienia ona niezbędne składniki pokarmowe, ale jest też konieczna drobnoustrojom w żwaczu (jednym z żołądków, które ma każdy przeżuwacz) i reguluje panujące tam pH.
W zasadzie uznać można, że dostęp do paszy objętościowej zwierzęta powinny mieć bez limitu, czyli powinny zjeść jej tyle, ile same potrzebują. Brak zapewnienia paszy objętościowej, zawierającej włókno, może być powodem bardzo poważnych zaburzeń trawiennych, prowadzących nierzadko do wycieńczenia zwierząt, zainfekowania chorobami atakującymi w przypadku osłabienia, a często i śmierci.
Warto podawać reniferom także lizawki – zawierają one sól (najlepiej, jeśli lizawka jest wzbogacona o mikroelementy, choć te w dużej mierze zapewnia im Renfor i lizawka jest pod tym względem jedynie uzupełnieniem).
Oprócz tego, renifery uwielbiają np. owoce, choćby jabłka. Przysmakiem dla naszego stada są spady ze zdziczałych jabłoni rosnących nieopodal, a szczególnie szybko znikają jabłka będące w najgorszym stanie – te najmocniej nadgniłe 🙂 Niemniej, tego typu żywieniowe urozmaicenia można traktować jako atrakcję dla zwierząt i dostosować je do własnych lokalnych możliwości. No i stosować z umiarem. Nic nie zastąpi bowiem podstawowych, niezbędnych dwóch elementów żywienia: właściwie dobranej paszy treściwej oraz dobrej jakości paszy objętościowej.
Pilnie poszukuję do kupienia łań danieli. Kupię...
Nasze stadko kucyków szetlandzkich „mini”...
W 2014 roku, w ostatniej chwili wzięliśmy udział...
W listopadzie 2014 mieliśmy przyjemność pracować...
W ostatnich dniach listopada w ekspresowym tempie nagrywaliśmy...
Biogospodarstwo to przyjazne miejsce. Przyjazne dla ludzi, zwierząt i ziemi.
Zajmujemy się hodowlą pięknych i interesujących zwierząt. Nasze pola i pastwiska utrzymywane
są w systemie rolnictwa ekologicznego.
Stworzyliśmy tu Wioskę Lapońską, którą co roku odwiedzają licznie grupy dzieci i młodzieży.
Tworzenie tego miejsca to nie tylko codzienna, ciężka praca. To również ogromna pasja
i satysfakcja!
W końcu zaczęło się! Wyjazd po renifery do Laponii...
Nareszcie możemy o tym napisać! Na początku listopada...
Żywienie reniferów w polskich warunkach nie nastręcza...
Nasze stadko kucyków szetlandzkich „mini”...
W grudniu 2009 roku wykonaliśmy jeszcze jedno duże,...
Z organizowanych przez nas eventów tegorocznych, warto...
Danuta
1 grudnia 2012 at 21:40jest wspaniałe
Danuta
1 grudnia 2012 at 21:40jest wspaniałe
dorota
6 lipca 2013 at 11:01renifery jedzą mech który sprowadzany jest ze szwecji wiem bo sama zbieram taki.
dorota
6 lipca 2013 at 11:01renifery jedzą mech który sprowadzany jest ze szwecji wiem bo sama zbieram taki.
dorota
6 lipca 2013 at 11:01renifery jedzą mech który sprowadzany jest ze szwecji wiem bo sama zbieram taki.